
اجزای جرثقیل سقفی/ آشنایی با مدلهای مختلف جرثقیل در محیط کار
8 آبان 1403
معرفی دستگاه پرس مکانیکی / آشنایی با انواع دستگاه پرس مکانیکی
22 آبان 1403دستگاه پرس صنعتی یکی از مهمترین و کاربردیترین تجهیزات در خط تولید و شکلدهی فلزات است. از این دستگاه در صنایع مختلفی از خودروسازی گرفته تا صنایع سنگین استفاده میشود. شکل بسیار ساده آن را احتمالا در انیمیشن Wall-E دیده باشید. رباتی که میتواند زبالهها را پرس کرده و به صورت یک مکعب دربیاورد. از این دستگاه در صنایع نه تنها برای فشردهسازی، بلکه برای تغییر شکل نیز استفاده میشود. در ادامه محتوای امروز آذر تسکا همراه ما باشید تا با انواع دستگاه پرس صنعتی بیشتر آشنا شوید.
دستگاه پرس صنعتی چیست؟
در صنایع مختلف گاهی لازم است تا یک فلز در ابعاد و چگالی بسیار بالا، تغییر شکل پیدا کند. علاوه بر این ممکن است در صنعتی مانند ضایعات و تفکیک زباله، برای اینکه زبالههای خشک جای کمتری بگیرند، آنها را فشرده کنند. این کار به تنها و بدون کمک دستگاه انجام نمیشود. بنابراین دستگاهی به نام پرس صنعتی وارد عمل میشود.
دستگاه پرس صنعتی دارای یک تخته یا صفحه ثابت و یک بخش متحرک است. هر وسیلهای که بخواهیم فشرده کنیم یا تغییر شکل بدهیم را روی صفحه ثابت دستگاه قرار میدهیم. سپس با استفاده از بازوی متحرک، فشار کافی را به آن واد میکنیم. بسته به اینکه جنس مواد چه چیزی هستند، گاهی به فشارهای بسیار بالا برای تغییر شکل و فشردهسازی نیاز است.
حالا ممکن است فشار وارد شده، منبع دستی یا غیردستی داشته باشد. در قدیم که تکنولوژی به اندازه امروز پیشرفت نکرده بود، از سیستم دستی برای تغییر شکل یا فشردهسازی استفاده میشد. در زمانی که تکنولوژی پیشرفت زیادی کرده، منبع نیروی محرکه دستگاه نیز تغییر کرده است.
دستگاه پرس صنعتی چه کاربردهایی دارد؟
از دستگاههای پرس صنعتی در صنایع مختلفی استفاده میشود. یکی از پرکاربردترین مصارف آن در قطعهسازی و فلزکاری است. برای اینکه یک قطعه فلز را تغییر شکل داده و به صورت دلخواه تبدیل کنند، از دستگاه پرس صنعتی استفاده میکنند. همچنین در صنایع خودروسازی و هوافضا برای تولید قطعات بادوام از پرس استفاده میشود. البته نوع دستگاهی که در صنعتی مانند هوافضا استفاده میشود، بسیار با دستگاهی که در تفکیک زباله وجود دارد؛ متفاوت است. هرکدام اجزای متفاوتی دارند و کار با آنها نیازمند دانش و تخصص متفاوتی است.
همچنین در صنعتی لوازم خانگی برای تولید بدنه یکپارچه وسایل برقی مانند یخچال، به سراغ پرس صنعتی میروند. با این کار سرعت تولید نه تنها افزایش پیدا کرده که دقت در اندازهها بسیار بیشتر میشود.
آشنایی با انواع دستگاه پرس صنعتی بر اساس منبع قدرت
اگر بخواهیم با انواع دستگاه پرس صنعتی آشنا شویم، لازم است از دو جنبه به آن توجه کنیم. یک جنبه بر اساس منبع قدرت آن و دیگری فرآیند کاری است. دسته بندی بر مبنای منبع قدرت به این صورت است که دستگاه نیروی اولیه خود را دستی یا با استفاده از انرژی الکترونیکی و مکانیکی فراهم میکند. در اینجا ابتدا به سراغ انواع آن بر اساس منبع قدرت میرویم:
- دستگاه پرس دستی
- دستگاه پرس مکانیکی
- دستگاه پرس هیدرولیکی
- دستگاه پرس پنوماتیک
دستگاه پرس دستی
دستگاه پرس دستی، منبع نیروی خود را از طریق فشار دستی به دست میآورد. به همین دلیل در کارهای کارگاهی استفاده میشود که نیاز به نیروی بسیار زیادی نیست. بنابراین به هیچ عنوان در صنایع سنگین و بزرگ از این دستگاه استفاده نمیشود. برای طراحی و ساخت دستگاه پرس دستی معمولا بدنه آن را از فولاد و چدن میسازند تا مقاومت بسیار بالایی داشته باشد. برای مقاومت بیشتر میتواند دسته آن نیز از جنس فولاد یا چدن باشد. وسیله یا فلز موردنظر را بین آن قرار داده و با تکان دادن اهرم، دستگاه شروع به کار میکند. یکی از مصارف آن به عنوان مثال برش دادن ورقهای برنج یا مس برای طراحی و تولید زیورالات و لوازم تزئینی است.
دستگاه پرس مکانیکی
دستگاه پرس مکانیکی یکی دیگر از انواع پرس در صنعت است. پرس مکانیکی بسیار پرکاربرد بوده و از آن برای ایجاد حفره یا سوراخ روی یک سطح یا ورق فلز استفاده میشود. کارکرد دستگاه پرس مکانیکی به این صورت است که اهرمی مکانیکی را تکان میدهید و از نیروی ایجاد شده، یک چکش روی سطح فلز فرود میآید. بنابراین سوراخ یا حفره مورد نظر روی ورق فلزی ایجاد میشود. نکته مهم در مورد دستگاه پرس مکانیکی این است که ظرافت کافی را ندارد.
دستگاه پرس هیدرولیکی
یکی از پرکاربردترین دستگاههای پرس، هیدرولیکی است. مکانیزم انتقال قدرت و ایجاد پرس در دستگاههای هیدرولیکی بر اساس اصل پاسکال است. طراحی این دستگاهها به این صورت است که دو سیلندر با دو سطح مقطع متفاوت، از روغن پر میشوند. با تغییر اهرم هیدرولیک که نیروی انسانی یا سیستم اتوماسیون آن را ایجاد میکند، سیلندرها به حرکت درمیآیند. چون سطح مقطع آنها متفاوت بوده، پس میزان نیرویی که ایجاد میکنند هم متفاوت است. با این کار میتوان با یک مقدار کمی نیرو، وسیلهای مانند دستگاه پرس را جابجا کرد.
مزیت دستگاه پرس هیدرولیکی این است که بدون هیچگونه آلودگی صوتی کار میکند. همچنین ساختار مکانیکی بسیار سادهای دارند و دامنه عملکرد آنها گسترده است. دقت عملکرد بسیار بالایی داشته و عمر مفید آنها زیاد است. در نتیجه در صنایع متنوعی آن را مشاهده میکنیم.
دستگاه پرس پنوماتیک
نوع دیگر دستگاههای پرس، پنوماتیکی است که نیروی آن با باد ایجاد میشود. در طراحی دستگاه پرس پنوماتیکی نیز از سیلندر با هوای فشرده استفاده میکنند. با نیروی که از طریق نیروی انسانی یا سیستم اتوماسیون وارد میشود، هوا داخل سیلندر فشرده شده و میتواند دستگاه پرس را به حرکت دربیاورد.
در دستگاههای پرس پنوماتیکی سرعت انتقال نیروی فشار بسیار زیاد است. همچنین چون داخل دستگاه هوا بوده، تعمیر و نگهداری آن ساده و راحت است. از طرفی احتمال نشتی در این دستگاههای پرس کم بوده زیرا روغنی داخل دستگاه وجود ندارد.
نگاهی به انواع دستگاه پرس صنعتی بر اساس فرآیند کاری
دستگاههای پرس صنعتی علاوه بر اینکه از لحاظ سیستم اعمال قدرت دسته بندی میشوند، میتوان آنها را بر مبنای فرآیند کاری نیز در چند گروه طبقهبندی کرد. به صورت کلی میتوان گفت دستگاه پرس صنعتی شامل موارد زیر میشود:
- پرس پرچ و مونتاژ: پرس پرچ و مونتاژ به منظور اتصال دو قطعه به کار میرود. این اتصال میتواند به هر شکل و ظاهری باشد و نیاز به جوشکاری یا پیچ و مهره را کاهش میدهد. از طرفی مقاومت را بسیار بالا میبرد و در مسیر لوله یا دو قطعه فلزی حفرهای ایجاد نمیشود.
- پرس شکلدهی: پرسهای شکلدهی همانطور که از نامشان مشخص است، وظیفه ایجاد اشکال خاص و پیچیده روی قطعات فلزی را دارند. البته برای آن، باید حتما قالبهای مخصوصی تهیه شود. از این مدل پرس در صنایع مختلفی از جمله خودروسازی استفاده میشود که در آن فلزات کشیده، فشرده یا خم میشوند.
- پرس برشکاری و پانچ: دستگاه پرس برشکاری یا پانچ یک حفره یا شکل خاصی را روی ورق فلزی ایجاد میکند. مثلا قرار است از یک ورق مس، تعداد زیادی پروانه پانچ شود. با کمک این دستگاه میتوان با دقت بالا و سرعت باورنکردنی کار را پیادهسازی کرد.
اجزای اصلی دستگاه پرس صنعتی
در همه دستگاههای پرس صنعتی که در بالا معرفی کردیم، اجزای اصلی ثابت هستند. بسته به طراحی، اجزای دیگر میتوانند متفاوت باشند. در ادامه با اجزای اصلی دستگاه پرس صنعتی آشنا میشویم:
- بدنه: ساختار اصلی و کلی دستگاه پرس، شامل بدنه میشود. بدنه ساختاری محکم و سنگین بوده که همه اجزای دستگاه را در خود نگه میدارد.
- میز پرس: میز پرس سطحی است که قطعه روی آن قرار گرفته و باید بیشترین فشار را تحمل کند.
- پیستون و سیلندر: پیستون و سیلندر در دستگاه پرس دستی و مکانیکی نیست اما در هیدرولیکی و پنوماتیکی نقش اصلی را در انتقال نیروی فشاری ایفا میکند.
- سیستم کنترل و تنظیم فشار: سیستم تنظیم فشار در دستگاههای پرس شامل یک شیر تنظیم فشار و نمایشگرهای مختلفی است.
- سیستم انتقال قدرت: سیستم انتقال قدرت در دستگاه پرس میتواند نیرو را به صورت دستی، مکانیکی و هیدرولیکی ایجاد کند.
- قالبها و ابزارهای پرس: هر دستگاه پرسی باید قالبهای مختلفی داشته باشد که طرحهای موردنظر را روی قطعات فلزی ایجاد کند.
- محافظهای ایمنی: سیستمهای ایمنی دقیق از جمله سنسورها روی این دستگاه قرار دارند که مانع از بروز حوادث ناگوار شود.
نتیجه گیری
در این مقاله با انواع دستگاه پرس صنعتی آشنا شدیم. هریک از دستگاهها، کاربرد و طراحی خاصی دارند. در یکی نیروی اولیه به کمک دست و در دیگری به کمک نیروی هوا یا روغن داخل سیلندر تولید میشود. قبل از خرید و انتخاب هر یک از دستگاهها باید مصارف آن را مشخص کنید. در این صورت، بهتر از هر حالت دیگری میتوانید دستگاه پرس صنعتی مورد نظر خود را خریداری کنید.